Thuốc dự phòng trước phơi nhiễm PrEP

Những ai có thể sử dụng PrEP

Hiện nay Bộ Y tế hướng dẫn các đối tượng sau nên dùng PrEP để dự phòng lây nhiễm HIV, cụ thể là: Nam có quan hệ tình dục đồng giới; Người chuyển giới nữ; Người bán dâm; Người tiêm chích ma túy; Bạn tình của người nhiễm HIV mà người nhiễm HIV đó chưa điều trị ARV hoặc điều trị ARV nhưng tải lượng HIV chưa đạt dưới ngưỡng phát hiện vi rút (vẫn còn trên 200 bản sao/ml máu).

PrEP có phải là vắc xin không?

Phải khẳng định luôn rằng PreP không phải là vắc xin. Vắc xin giúp hệ miễn dịch sinh ra kháng thể của cơ thể để chống lại một nhiễm trùng nào đó trong thời gian dài. Còn PrEP là sự kết hợp của 2 loại thuốc kháng vi rút để dự phòng lây nhiễm HIV. PrEP cần phải được uống mỗi ngày. Khi dừng, thuốc hết tác dụng.

PrEP cần được uống hàng ngày.

Một người đang dùng PrEP, khi nào dừng sử dụng?

TS.BS Hoàng Đình Cảnh, Phó cục trưởng Cục phòng chống HIV/AIDS cho biết, khách hàng có thể chủ động dừng PrEP vì các lý do cá nhân như không còn hành vi nguy cơ lây nhiễm HIV hoặc do tác dụng phụ của thuốc… Tuy nhiên trước khi dừng thuốc, cần trao đổi với bác sĩ để đảm bảo không bị lây nhiễm HIV.

Thầy thuốc có thể chỉ định cho khách hàng dừng sử dụng PrEP khi:

-Khách hàng đã thay đổi hành vi và không còn nguy cơ lây nhiễm HIV, ví dụ: luôn sử dụng bao cao su đúng cách mỗi lần quan hệ tình dục; không sử dụng chung bơm kim tiêm…

-Khách hàng chỉ có một bạn tình mà bạn tình có HIV âm tính và không có hành vi nguy cơ cao.

-Vợ/chồng hoặc bạn tình nhiễm HIV đã điều trị ARV trên 6 tháng và có tải lượng vi rút đạt dưới ngưỡng phát hiện (dưới 200 bản sao/ml máu).

-Không có quan hệ tình dục.

Khi có chỉ định ngừng PrEP, khách hàng là người quan hệ tình dục qua đường âm đạo hoặc người dự phòng nguy cơ lây nhiễm qua đường máu cần tiếp tục sử dụng đến hết 28 ngày sau lần phơi nhiễm cuối cùng. Đối với người nam quan hệ tình dục đồng giới qua hậu môn cần tiếp tục sử dụng thuốc PrEP 2 ngày sau lần quan hệ tình dục cuối cùng.

Dự phòng trước và sau phơi nhiễm HIV giống và khác nhau như thế nào?

Mặc dù đều là dự phòng nhiễm HIV bằng thuốc kháng HIV nhưng chúng có những điểm giống và khác nhau cơ bản như sau:

Giống nhau:

PrEP (Dự phòng trước phơi nhiễm) và PEP (Dự phòng sau phơi nhiễm) đều là biện pháp dự phòng lây nhiễm HIV bằng cách uống thuốc ARV.

PrEP và PEP đều áp dụng cho người chưa nhiễm HIV nhưng có nguy cơ nhiễm HIV.

Khác nhau:

Thế nào là PrEP theo tình huống?

Hầu hết người sử dụng PrEP là dùng thuốc ARV uống hàng ngày để dự phòng lây nhiễm HIV. Tuy nhiên còn có thể dùng PrEP không thường xuyên, tức là chỉ khi có tình huống, là khi dự đoán sẽ có quan hệ tình dục với bạn tình có nguy cơ lây nhiễm HIV, khi đó sẽ dùng PrEP trước và sau khi quan hệ tình dục để dự phòng lây nhiễm HIV, người ta gọi là dùng PrEP theo tình huống.